Na to czekają wszyscy fani piłkarskich gier komputerowych. Już 6 listopada do sklepów trafi Football Manager 2024 – kolejna część kultowej serii. Przybliżamy wam nowości w najnowszym produkcie Sports Interactive oraz SEGA.

Już niebawem w sklepach wyląduje Football Manager 2024. Nowa odsłona popularnej serii gier, w których gracze mogą rzucić rękawice Pepowi Guardioli czy Jürgenowi Kloppowi w walce o piłkarskie trofea. Przedstawiamy najnowszą część FM-a. Jej premiera już 6 listopada. Jeżeli nie zdążyliście jeszcze skończyć waszego projektu z FM-a 23, to nie ma powodów do zmartwień. Save’y z poprzedniej wersji gry są kompatybilne z kolejną częścią i mogą zostać do niej zaimportowane. Więcej o tym TUTAJ.

Czym jest Football Manager?

Jeśli jeszcze nigdy nie graliście w Football Managera, to opiszemy wam po krótce, o co w nim właściwie chodzi. Przejmujecie kontrolę nad klubem piłkarskim, a więc (zgadliście!) zostajecie menedżerem. Możecie przejąć kontrolę nad taktyką, transferami, programem treningowym, a nawet rozmawiać z mediami (choć część obowiązków możecie powierzyć swojemu sztabowi szkoleniowemu). Cel jest jeden – zdominować piłkarski świat.

Należy zaznaczyć, że nie mamy bezpośredniej kontroli nad wydarzeniami na boisku. Możemy ustalić plan na mecz i skład, dokonywać zmian w trakcie spotkania – zarówno personalnych, jak i taktycznych, ale nie sterujemy zawodnikami. Mamy tu więc element prawdziwego wyzwania, z którym spotykają się prawdziwi menedżerowie. Jeden błąd piłkarza może zburzyć cały nasz misterny plan. Ale właśnie o to tu chodzi! Odpowiednie rozplanowanie treningów i planu rozwoju, zbudowanie zbalansowanej kadry czy interpretacja morale i formy piłkarzy to recepta na sukces, ale nic nam go nie zagwarantuje!

Głównym atutem FM-a jest jego realizm. Twórcy starają się jak najwierniej odwzorować realny świat. Tak więc Athletic Bilbao ściąga tylko Basków, piłkarze, którzy jeszcze nie zagrali dla dorosłej reprezentacji, po spełnieniu odpowiednich wymogów, mogą zmienić przynależność narodową, a w klubach (nawet tych z niższych lig) mogą pojawić się zagraniczny inwestorzy, chcący zbudować potęgę. Jeżeli rozegracie kilkanaście pełnych sezonów, możecie więc czysto teoretycznie znaleźć się w alternatywnej rzeczywistości, gdzie prowadzone przez Joe Allena Shrewsbury Town mierzy się w finale Ligi Europy z Napoli Marka Papszuna (akurat na to szanse są strasznie małe, ale żadnego scenariusza wykluczyć nie można).

Naturalnie, poza prowadzeniem klubów możliwe jest też objęcie stanowiska selekcjonera reprezentacji. Z nią można rywalizować w odpowiednich turniejach kontynentalnych czy Mistrzostwach Świata, zmieniających co cztery lata gospodarzy i areny swoich zmagań – choć oczywiście w realistycznych ramach. To również dodaje do wrażenia pełnej, jak najbardziej dopracowanej rzeczywistości, współtworzonej przez gracza.

Produkcja Sports Interactive i SEGA to jedna z najbardziej zaawansowanych piłkarskich symulacji dostępnych na rynku. Grać można na wiele sposobów. Chcesz wystartować hegemonem i ściągać najlepszych zawodników na świecie? Śmiało! Budowa potęgi od czwartej czy piątej ligi angielskiej? Nie ma sprawy! A może próba wygrania Ligi Mistrzów polskim klubem? Tutaj też znajdzie się coś dla was.

Jakie licencje ma Football Manager 2024?

FM ma szeroką bazę w pełni (lub częściowo) licencjonowanych rozgrywek – a więc takich, w których zobaczymy oficjalne logo drużyn czy zdjęcia piłkarzy, co tylko dodaje realizmu.

Wśród pełnych licencji można wymienić m.in.:

  • klubowe rozgrywki pod egidą UEFA (Ligę Mistrzów, Ligę Europy, Ligę Konferencji Europy, Superpuchar Europy czy Ligę Młodzieżową UEFA) – warto też wspomnieć, że od sezonu 2024/25 w grze, podobnie jak w „realu” wchodzi w życie nowa forma europejskich pucharów
  • angielską Football League (poziomy 2-4 krajowej drabinki) oraz National League (poziomy 5-6)
  • francuską Ligue 1 oraz Ligue 2
  • niemiecką Bundesligę i 2. Bundesligę
  • polską Ekstraklasę
  • nowo wprowadzona J-League (szczeble 1-3)

Częściowe licencje to z kolei m.in.:

  • 2 kluby Premier League (Brighton & Hove Albion, Manchester City)
  • 16 klubów Serie A (m.in. AC Milan, Inter Mediolan, Juventus czy Lazio)
  • 3 zespoły portugalskiej Primeira Ligi (FC Porto, Benfica, Sporting)

Pełna lista licencji znajduje się TUTAJ.

Fanów Premier League może zmartwić brak pełnej licencji, ale nie ma powodów do rozpaczy. Wciąż można walczyć o mistrzostwo Anglii, bramki będą też ładować Mohamed Salah czy Marcus Rashford, a nie ich marne podróbki. Po prostu kluby nie mają licencjonowanych herbów, a piłkarze fotek w grze. Niemniej, wszystkie zasady, postaci (od wielkich gwiazd po juniorów z zespołów młodzieżowych) są dostępne – oczywiście w zależności od tego, jak wielką bazę danych wybierzemy na start. Większość lig europejskich, nawet jeśli nie są licencjonowane, należy do grona tzw. „lig grywalnych”, a więc takich, w których możemy pracować jako menedżer.

Dodatkowo w bazie gry znajdują się też zawodnicy z lig niegrywalnych, np. saudyjskiej. Oznacza to, że chociaż nie możemy poprowadzić klubu z Arabii Saudyjskiej. Nie wyklucza jednak możliwości ściągnięcia stamtąd zawodnika przez prowadzony przez nas klub lub jednego z naszych wirtualnych rywali. Jeśli więc będziecie chcieli kupić Cristiano Ronaldo czy Aleksandara Mitrovicia, to możecie spróbować. Z drugiej strony wzmocnić się nimi może też konkurencja.

Football Manager 2024: boiskowe nowości

Jedną z największych modyfikacji w stosunku do poprzedniej edycji gry są zmiany w silniku meczowym. Pod względem graficznym dostaliśmy nowe animacje, które sprawiają, że animacja w trybie 3D wygląda jeszcze bardziej realistycznie niż w poprzednich latach. Zmodyfikowana została też fizyka ruchu piłki, co dodatkowo poprawia realistyczne odwzorowanie rzeczywistych sytuacji boiskowych – np. parabolę strzałów czy ich rykoszety. Dodane zostały też małe szczegóły, jak np. mistrzowski szpaler.

Wspomniane szlify dotyczące silnia meczowego to jednak nie tylko kwestie estetyczne, ale i nowe możliwości dla graczy. Większy realizm poruszania się zawodników sprawia, że otwiera się szansa na jeszcze lepsze odwzorowanie nowych trendów taktycznych. Piłkarze poruszają się z większą płynnością i inteligencją, w swoim zachowaniu uwzględniając role przypisane kolegom na boisku. Przykładowo, jeśli nasz defensywny pomocnik, zgodnie z wytycznymi, dostanie od nas pozwolenie na regularne atakowanie pola karnego, ustawieni wyżej koledzy zostawią mu miejsce, by mógł robić to z większą swobodą. Gdybyście chcieli odtworzyć system proponowany przez Pepa Guardioli w Manchesterze City, gdzie jeden z obrońców wchodzi w linię pomocy w fazie rozegrania z akcji, teraz możecie to zrobić w nieosiągalny wcześniej sposób! Przy właściwych ustawieniach taktyki zespół dostosuje się do tego, piłkarze zajmą odpowiednie miejsca na boisku i klasyczne 4-2-3-1 przerodzi się w 3-2-4-1. Pomóc w tym może też nowa rola – odwróconego bocznego obrońcy, zawężającego linię defensywną, gdy akcja przesuwa się do przodu.




Tych, którzy dbają o najmniejsze szczegóły, może bardzo ucieszyć poszerzenie palety możliwości dotyczących stałych fragmentów gry. Zupełną nowość stanowią dedykowani trenerzy zajmujący się akurat tym elementem futbolowego rzemiosła. Spore zmiany dotyczą jednak też kreatora SFG. Wreszcie nie musimy przypisywać ról przy dośrodkowaniu w pole karne do konkretnej pozycji na boisku, a raczej wskazać, jaki gracz powinien atakować krótki słupek, czekać na skraju pola karnego lub asekurować drużynę, stojąc w okolicach linii środkowej. I nie mowa tu o konkretnych nazwiskach, a podejściu dużo bardziej uniwersalnym i realistycznym – możemy przypisać zadania np. piłkarzowi najlepszemu w powietrzu zgodnie z opinią naszego sztabu! Jeśli więc rosły Harry Maguire zostanie zamieniony w podstawowym składzie przez niewysokiego Lisandro Martineza, nasz sztab to dostrzeże i rolę Anglika przypisze innemu, groźniejszemu w powietrzu od Argentyńczyka zawodnikowi. Od tej edycji możemy też decydować o aspektach taktycznych wrzutów z autu, definiując wytyczne zależnie od strefy boiska.

Football Manager 2024: poprawki rynku transferowego

Football Manager to jednak nie tylko taktyka, ale i budowanie kadry – tutaj wersja 2024 stawia nam nowe wyzwanie oraz oferuje kolejne możliwości. Zmodyfikowano działania klubów kontrolowanych przez SI, przez co ich działania na rynku transferowym będą bardziej realistyczne! „Komputerowi” menedżerowie przywiązują teraz większą wagę do swojego systemu taktycznego, gdy identyfikują cele transferowe. Większy wpływ na ich decyzje ma też kształt ich obecnej kadry. Zwiększono też znaczenie formy i reputacji piłkarzy, co pomaga w realistycznym odzwierciedleniu rzeczywistego świata piłki nożnej. Jeśli chodzi o podejście do młodych zawodników, możemy spodziewać się większej liczby szans dla graczy o dużym potencjale. Teraz nasi wirtualni oponenci będą dawać im więcej szans, by wspomagać ich rozwój, nawet jeśli ich obecne umiejętności stoją na trochę niższym poziomie, niż konkurentów do miejsca w składzie.

Bardzo istotna nowość to wprowadzenie pośredników, pomagających w sprzedaży zawodników. Chyba wszyscy to znamy – próbujemy wypchnąć z klubu niepotrzebnego nam piłkarza, ale nie otrzymujemy za niego żadnych ofert. Teraz pojawia się furtka! Możemy zatrudnić pośrednika, który w zamian za udział w kwocie transferu postara się o zareklamowanie go zainteresowanym klubom. Oczywiście nie musi to zawsze działać, bo nie każde nazwisko przyciąga interesantów (wiadomo – realizm), ale może pomóc w wielu frustrujących przypadkach.

Tutaj nie sposób nie wspomnieć też o kwestiach finansowych. Dane dotyczące naszego budżetu będą teraz przedstawiane w bardziej przystępny i jasny sposób. Co więcej, w FM 24 będzie możliwe przekroczenie dostępnego budżetu transferowego, a więc zejście z nim „poniżej zera”. Wtedy jednak pojawi się presja ze strony zarządu, domagającego się wygenerowania pieniędzy, np. ze sprzedaży zawodników. Jeżeli nie posłuchamy, to nasi przełożeni sami się tym zajmą i mogę pozbyć się kilku postaci z zespołu, by zapełnić lukę. Pojawiły się również nowe sankcje związane ze złamaniem Finansowego Fair Play. Poza ujemnymi punktami może czekać nas embargo transferowe lub zmniejszenie rozmiaru możliwego do zgłoszenia składu.

Football Manager 2024: interakcje z zawodnikami

Frustrowały was zbyt duże oczekiwania piłkarzy przy negocjacjach kontraktowych? Teraz możecie wreszcie odbić piłeczkę w nowy sposób. Football Manager 2024 daje możliwość stawiania zawodnikom celów, które muszą zrealizować, by dostać to, czego oczekują. Nowy napastnik chce regularnie występować w podstawowym składzie, ale nie jesteście mu w stanie tego obiecać już teraz? Możecie postawić sprawę jasno: strzelisz w nadchodzącym sezonie 10 ligowych goli, to dostaniesz taką rolę w kolejnym roku.

Wspomniane cele mogą dotyczyć postawy na treningach, dorobku strzeleckiego, asyst, liczby czystych kont czy średniej oceny meczowej. Mogą okazać się przydatne również w przypadku interakcji dotyczących postawy na treningach lub w przypadku piłkarzy odchodzących na wypożyczenie. Przed nimi również można postawić wymagania i obiecać, że po ich spełnieniu, przykładowo, dostaną szansę walki o miejsce w podstawowej jedenastce, gdy tylko wrócą do klubu.

Zaktualizowany został też system reakcji piłkarzy na interakcje. Zróżnicowano stopnie pozytywnych i negatywnych odpowiedzi na nasze wypowiedzi i działania. Dzięki temu możemy spodziewać się zdecydowanie rzadszych incydentów skutkujących przesadzonym oburzeniem szatni np. na delikatnie zbyt wysoki cel na nowy sezon. Zmiany dotyczą również morale, które ma lepiej odzwierciedlać rzeczywistą sytuację piłkarza w drużynie.

Football Manager 2024: nowe możliwości rozgrywki

Zastanawialiście się kiedyś, jak potoczyłby się sezon, gdybyście to wy objęli stery waszego ukochanego klubu w dniu rozpoczęcia okienka transferowego? Teraz możecie sprawdzić w FM-ie! Rozpoczynając rozgrywkę, dostaniecie bowiem zupełnie nowy tryb, dodający interesujące możliwości. Karierę w Football Manager 2024 można rozpocząć w jednym z trzech wydań:

  • Oryginał: zawodnicy zaczną w klubach zgodnie z używaną przez was bazą danych.

  • Prawdziwy świat: zawodnicy rozpoczną w klubach zgodnych z wybraną przez was datą startu rozgrywki (jeśli wybierzecie np. 15 lipca, to transfery przeprowadzone przed tym terminem będą już zrealizowane), ale ich przyszłe transfery będą już „przyklepane” i przejdą do nowych klubów w odpowiednim dniu.

  • Twój świat: zawodnicy rozpoczną w klubach zgodnych z wybraną przez was datą startu rozgrywki, ale ich realistyczne transfery nie będą zdefiniowane z góry – oznacza to, że np. Harry Kane będzie mógł zostać w Tottenhamie lub odejść do innego klubu niż Bayern Monachium – Manchesteru United czy nawet zespołu z Arabii Saudyjskiej, a fani Chelsea „zdradzeni” przez Masona Mounta mogą go zatrzymać i skazać na grę w klubie kokosa!

Opcja „Twój świat” to zupełnie nowy sposób na rozegranie kariery. Przy odpowiednim wyborze daty możecie przygotować się w niej na szaleństwa saudyjskich klubów, które posiadają ogromne budżety, ale jeszcze nie dokonały efektownych letnich wzmocnień. Karim Benzema może wciąż być w Realu, N’Golo Kanté w Chelsea, a Sadio Mané w Bayernie. Daje to możliwość napisania kompletnie innej historii i wykorzystania nadmiaru środków na Bliskim Wschodzie. Jeśli będziecie mieli szczęście, może uda się wam wpompować w budżet nawet kilkadziesiąt milionów euro za sprzedaż zawodnika uważanego przez was za niepotrzebny balast!

Football Manager 2024: znane bugi

Oczywiście, poza plusami mamy też pewne minusy – w tak obszernej grze to chyba łatwe do przewidzenia. Przykładowo warunki pogodowe takie jak mgła czy mżawka, powodują, że grafika stadionów wygląda gorzej. W obecnym silniku meczowym istnieją też problemy ze zbyt łatwym i częstym oddawaniem piłki przez zawodników. Entuzjastów rozpoczynania kariery jako menedżer bez klubu i uprawnień trenerskich może zmartwić fakt, że zdobywanie ich czy doświadczenia, pomagającego w zdobyciu respektu u piłkarzy idzie zbyt opornie. Wręcz wolniej, niż byłoby to realistyczne.

Z mniejszych bugów, takich, które w teorii nie powinny bardziej namieszać w rozgrywce, istnieje problem z naborami do szkółki juniorów. Pojawiający się w nich piłkarze są wrzucani do kategorii „darmowe transfery”, a nie „nabór juniorów”. Jeśli więc dostaniemy zapowiedź naszego nowego zaciągu adeptów z akademii, to będzie widniała w niej informacja, że jest on słaby, bo gra de facto nie widzi w nim nikogo. Niemniej, zawodnicy w odpowiednim terminie pojawiają się, jak w poprzednich edycjach i pod tym względem nie ma żadnych błędów. Drobnym uszczerbkiem jest też fakt nieprawidłowego generowania części artykułów z wiadomościami w świecie gry. Dla fanów superrealizmu bolesny może być też fakt, że w grze nie uwzględniono jeszcze, że EURO 2028 odbędzie się w Wielkiej Brytanii i Irlandii.




Football Manager 2024 to jednak coś, co z pewnością nie zawiedzie zapalonych graczy serii. Nowe możliwości i opcje dają szansę na zastosowanie nieosiągalnych wcześniej rozwiązań, a realizm zrobił kolejny krok do przodu. Również i nowi gracze znajdą coś dla siebie. FM to przecież gra tak wszechstronna, tak szeroka, że nie sposób się w niej nudzić. Możliwości są wręcz niezliczone.